NDP altijd grootste bij verbod pre-electorale partijcombinaties
De NDP kwam uit
het niets op het idee om pre-electorale partijcombinaties te verbieden. Dat
gebeurde op 28 oktober 2017 tijdens een presentatie van Commissie Evaluatie
Kieswetgeving. Politieke partijen werden uitgenodigd om een presentatie bij te
wonen, maar werden geconfronteerd met een verklaring. In de verklaring stond
dat de Nationale Democratische Partij (NDP)
geen voorstander is van pre-electorale partijcombinatie vorming. Waarop dit is
gestoeld werd niet duidelijk.
De partijen waren
het niet mee eens. Volgens Somohardjo, voorzitter van de Pertjajah Luhur (PL)
wil de NDP op deze manier tweederde meerderheid halen. Theo Para schreef in een
ingezonden stuk op Starnieuws hetvolgende:
“De keuze alleen of in
een samenwerking verkiezingen in te gaan, maakt deel uit van de politieke
vrijheid. Wie de eigen voorkeur met behulp van staatsmacht (wet) aan anderen
wil opleggen, is autoritair, niet democratisch. De paarse pre-electorale streek
zou, indien uitgevoerd, een aanslag op de politieke vrijheid van de Surinamers
markeren, een aanslag op de politieke democratie.”
Om kort te gaan,
dhr Para overdrijft. De NDP kan pre-electorale combinaties niet verbieden. Als
zij dat wil doen moet de partij 2/3 meerderheid in de DNA weten te vinden om de
kieswet te veranderen. Als dat toch gebeurd kan er niet gesproken worden van “…een
aanslag op de politieke democratie.”
Maar waarom is de NDP met dit voorstel op de proppen gekomen? Deze analyse zal proberen antwoord daarop te geven.
Maar waarom is de NDP met dit voorstel op de proppen gekomen? Deze analyse zal proberen antwoord daarop te geven.
Voorwaarden
In deze korte
analyse gaan we de NDP als een partij bestempelen. Immers, voor de verkiezingen
heeft de paarse partij duidelijk gemaakt dat elke politieke vereniging die zich
aanmeldt, verplicht is op te gaan in de
NDP. Dat is uiteindelijk ook gebeurd.
Bij V7 was het
echter anders. Zeven partijen kozen ervoor om voor de verkiezingen te bundelen.
We gaan deze zeven partijen uit elkaar halen. Bij het ontleden nemen wij aan
dat de Partijen het stemmen aantal behouden.
In deze analyse zullen er drie dingen gebeuren nadat de partijcombinaties die meededen aan de verkiezingen van 2015 zijn ontleed.
In deze analyse zullen er drie dingen gebeuren nadat de partijcombinaties die meededen aan de verkiezingen van 2015 zijn ontleed.
1.
Hoe
ziet het landschap eruit als elke partij alleen de verkiezingen ingaat.
2.
Hoe
ziet het landschap eruit als de NDP 25% stemmen verliest in alle districten?
3.
Hoe
ziet hetzelfde landschap eruit als de NDP 50% stemmen verliest.
In deze analyse
zal niet gekeken worden waar de stemmen eventueel naar toe zullen gaan. Dat zou
ons te ver voeren. Die analyse wordt later gepresenteerd waarbij de die de NDP
verliest, proportioneel zal worden verdeeld over de overige partijen. Maar voor
nu nemen wij even aan dat de mensen niet op de NDP meer stemmen en ook niet op
de andere partijen.
De partijen zijn
die in deze analyse meedoen zijn: Nationale Partij Suriname (NPS), PL, Broederschap
en Eenheid in de Politiek (BEP), Vooruitstrevende Hervormingspartij (VHP), PALU,
(Democratie en Ontwikkeling in Eenheid (DOE) en Algemene Bevrijdings- en
Ontwikkelingspartij (ABOP). Het stemmenaantal van de overige partijen is te
laag om van enige betekenis te zijn. Bij het berekenen van een zetel zou hun
aantal bij lange na niet voldoende zijn om een halve zetel te behalen. De enige
uitzondering wordt gemaakt voor de PALU, maar dan alleen in het district Coronie.
Huidig landschap
Hoe ziet het
huidig landschap, waarin pre-electorale combinaties hebben meegedaan aan de
verkiezingen.
Tabel 1: Landelijk
aantal zetels per partij in 2015
Partij
|
Aantal zetels (Landelijk)
|
NDP
|
26
|
VHP
|
9
|
ABOP
|
5
|
DOE
|
1
|
BEP
|
2
|
NPS
|
2
|
PALU
|
1
|
PL
|
5
|
Scenario 1: Alle partijen gaan apart de verkiezingen
in.
Tabel 2: Aantal behaalde stemmen per politieke partij per
district in 2015
Par’bo
|
Wanica
|
Nickerie
|
Sar’ca
|
Commewijne
|
Para
|
Marowijne
|
Sipaliwinii
|
Brokopondo.
|
Coronie
|
|
NDP
|
55.915
|
23.131
|
7.515
|
4.203
|
7.465
|
7.798
|
3.261
|
5.203
|
2.540
|
759
|
VHP
|
18.455
|
23.870
|
7.148
|
2.754
|
3.159
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
ABOP
|
8.378
|
3.533
|
-
|
-
|
1.885
|
890
|
5189
|
2.426
|
1516
|
-
|
DOE
|
7.769
|
2.316
|
-
|
-
|
--
|
-
|
-
|
-
|
-
|
|
BEP
|
1.424
|
538
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
1605
|
-
|
-
|
NPS
|
11.455
|
820
|
731
|
847
|
-
|
1.066
|
-
|
-
|
-
|
234
|
PALU
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
445
|
PL
|
5.166
|
5.845
|
3.038
|
941
|
2.909
|
812
|
-
|
-
|
-
|
107
|
Het huidig
landschap ziet er volgens de tabel hierboven zo uit wanneer de combinaties uit
elkaar worden gehaald. De partijen waar er geen cijfers zijn vermeld hebben in
die districten een te verwaarlozen aantal stemmen behaald. Enkele partijen,
zoals de VHP, hebben in sommige districten niet meegedaan. Volgens de bovenstaande
cijfers zou de zetelverdeling er zo uitzien:
Tabel 3: Landelijk aantal zetels per partij bij
pre-electoraal verbod
Partij
|
Aantal zetels (Landelijk)
|
NDP
|
29
|
VHP
|
11
|
ABOP
|
5
|
DOE
|
1
|
BEP
|
0
|
NPS
|
2
|
PALU
|
1
|
PL
|
2
|
Wat valt op?
De NDP gaat niet
spectaculair vooruit. ‘Slechts’ met 3 zetels. In Paramaribo, Saramacca en
Sipaliwini krijgt de NDP steeds 1 zetel erbij. In Sipaliwini gaat dat ten koste
van de BEP van Celsius Waterberg haar ene zetel. Hetzelfde gebeurt ook in Paramaribo.
In Saramacca zal de PL een zetel moeten afstaan aan de NDP.
Verrassend is de
zetelgroei van de VHP. Net als de BEP verliest de PL ook haar zetel in de
hoofdstad. In Wanica gebeurd hetzelfde. PL verliest een zetel aan de partij van
Chandrikapersad Santokhi.
Om kort te gaan
kunnen we concluderen dat wanneer alle partijen apart de verkiezingen ingaan,
PL en BEP de grote verliezers zijn. PL verliest 3 zetels en BEP 2. Wie het
gejammer van PL-voorzitter Paul Somohardjo niet begreep, zal nu inzien waarom
notabene hij voorpagina’s haalde toen de NDP met deze gedachte rondliep.
Scenario 2 De NDP verliest 25%
Wat als alle
partijen apart de verkiezingen ingaan, maar alleen de NDP verliest 25% van haar
stemmenaantal van 2015? Landelijk is dat verlies gelijk aan 29.448 stemmen. In
Paramaribo alleen zijn dat 11.183 stemmen. Onthoud dat in deze analyse wij
ervan uitgaan dat deze kiezers besluiten niet meer naar de stembus te gaan.
Als we dit
scenario uitrekenen zien de resultaten er zo uit:
Tabel 4: Landelijk aantal zetels per partij waarbij NDP
25% minder stemmen krijgt
Partij
|
Aantal zetels (Landelijk)
|
NDP
|
26
|
VHP
|
11
|
ABOP
|
5
|
DOE
|
1
|
BEP
|
1
|
NPS
|
2
|
PALU
|
1
|
PL
|
4
|
Wat valt op?
Dit resultaat is
op z’n zachts gezegd opzienbarend. Ondanks het verlies van ongeveer 30.000
stemmen lukt het de paarse partij om toch te eindigen op 26 zetels. Opnieuw
verassend is dat de VHP in deze veronderstelde gebeurtenis met twee zetels
groeit. Bij PL is het anders. Zij gaan, ondanks het stemmenverlies van de NDP,
achteruit. Somohardjo’s partij behaalt slecht 4 zetels. Momenteel hebben zij 5.
De NDP blijft
stationair op 26 zetels terwijl de PL in Saramacca, en BEP in Paramaribo steeds
hun zetel moeten afstaan aan de VHP. De NPS, DOE en ABOP blijven hetzelfde
aantal zetels behouden. N d
Scenario 3: De NDP verlies 50%
Hoewel haast
ondenkbaar, laat de geschiedenis zien dat grote partijen soms heel veel stemmen
kunnen verliezen. Dus, hoewel ondenkbaar is het niet onmogelijk. Wat zal
gebeuren als de NDP landelijk 50%, van het huidige stemmenaantal verliest? Het
gaat om 58.895 stemmen. De zetelverdeling
ziet er landelijk dan zo uit.
Tabel 5: Tabel 4: Landelijk aantal zetels per partij
waarbij NDP 50% minder stemmen krijgt
Partij
|
Aantal zetels (Landelijk)
|
NDP
|
19
|
VHP
|
14
|
ABOP
|
9
|
DOE
|
1
|
BEP
|
1
|
NPS
|
2
|
PALU
|
1
|
PL
|
4
|
Ondanks deze
grote terugval, zien wij dat de partij van Desi Bouterse 19 zetels behaalt. De
NDP blijft ondanks dit verlies, de grootste politieke partij in Suriname. Zo
zal in Para de partij nog steeds alle drie zetels binnenhalen. In Sipaliwini
blijft de politieke organisatie van Andre Misiekaba stabiel in zetelaantal. Hetzelfde
kan gebeurt in Coronie. In Paramaribo valt de paarse partij terug van
9 naar 7 zetels. Die zetels gaan waarschijnlijk naar de VHP. ABOP krijgt in
Paramaribo op de valreep een tweede zetel erbij, ten koste van BEP. In Wanica ,
Marowijne, Commewijne, Nickerie, Saramacca en Brokopondo verliest de NDP steeds
1 zetel.
Bij een terugval
van 50% zien we dat de NDP ondanks de zware verliezen toch de grootste
politieke partij blijft. De grootste groeier is ongetwijfeld de ABOP. In dit
scenario pakt de ABOP in zelfs Commewijne 1 zetel. In Marowijne is zij heer en
meester en in het binnenland slaat de balans door in het voordeel van de gele
partij van Ronny Brunswijk.
Wat zegt deze analyse
Deze scenariocijfers tonen aan dat de NDP een heel sterke partij is. Ondanks verliezen van 25% en 50% komt de NDP steeds als grootste uit de bus. Deze cijfers laten ook zien dat het verbieden van pre-electorale combinaties de politieke dood betekent van de BEP en de Pertjajah Luhur. De VHP en ABOP zullen echter het meeste voordeel aan hebben. De NPS blijft stabiel in Paramaribo, maar speelt geen enkele rol van betekenis in de binnenlanddistricten. Uit de cijfers blijkt echter dat bij stemmengroei in Para de NPS een zetel kan pakken.Waarom wil NDP pre-electorale partijcombinaties verbieden?
Waarschijnlijk houdt de NDP er rekening mee dat zij bij de komende verkiezing stemmen zullen verliezen. De economie draait bar slecht, het beleid kan als ‘flip-flop’ worden bestempeld, de koers is omhoog geschoten en veel meer zaken gaan niet zoals beloofd in het sociaal-akkoord. De kans is daarom groot dat de NDP in 2020 stemmen verliest. Om toch van betekenis te zijn moet er actie ondernomen worden. Een van de acties is om pre-electorale partijcombinaties te verbieden. Als elke partij apart de verkiezing ingaat, komt de NDP als grootste politieke partij uit de bus. Maar als de pre-electorale combinaties blijven bestaan, en de NDP verliest tussen de 25 en 50% stemmen, dan betekent dit de politieke verlamming van de partij.
Zover is het nog
niet, want om de kieswet aan te passen, zijn er 34 stemmen nodig in de DNA.
Zoals de kaarten nu liggen, gebeurd dat niet. Maar het politiek klimaat kan elk
moment veranderen.
Analyse niet volledig
Deze analyse niet
volledig. Het is haast ondenkbaar dat tussen de 29 en 58 duizend kiezers die
hun stem hebben uitgebracht op de NDP niet elders zullen stemmen. Dat is
vrijwel onmogelijk. Verder is het politiek veld zeer dynamisch en politieke
partijen, oude zowel nieuwe zullen min of meer kiezers naar zich toe trekken.
Een analyse
waarbij de weggetrokken stemmers van de NDP, proportioneel verdeeld worden
onder de andere politieke partijen zou een beter beeld schetsen. Die analyse
leest u over enkele dagen.
Dit onderzoek
laat echter heel globaal de sterkte van de NDP in een landschap waar
pre-electorale combinaties verboden zijn, op basis van de verkiezingsresultaten
van 2015, zien. Als de NDP op de een of ander manier hun zin kan doordrukken en
combinaties van politieke partijen kan verbieden, winnen zij de komende
verkiezingen ondro-nyan. En dat is opo mofo!
Gregory Rijssen
Bronnen:
(B72BE984EA42E70C50DE431B3FF68C5D).jpg)
Reacties
Een reactie posten